beschrijving beschrijving

Kaart van troepen rond Nieuw-Amsterdam

Afbeelding

Kaart van troepen rond Nieuw-Amsterdam

Aelmans, Pieter / de Veije, François Samuel

Titel Leupe: Plan van het geweese fort Nassau en daarby gestaan hebbende Stad Nieuw Amsterdam. In de Col. De Berbice, waarop aangetoond wordt op wat wyze het Corps troepen, staande ten dienste van H.H. Mog. De H.H. St. Gen. Van Ver, Nederl., onder de ordres van den Col de Salve, by en omtrent het selve geleegerd is enz..

Kort na de ontruiming van Fort Nassau en Nieuw-Amsterdam op 8 maart 1763 werd het plaatsje bezet door Cuffy’s slavenleger.

De leider kon niet zijn intrek nemen in het fort, omdat dit bij hun vertrek door de Nederlanders in brand was gestoken, en koos daarom het gebouw van de Raad van Politie als zijn hoofdkwartier.

Bij de nadering van kolonel De Salves korps in de eerste dagen van januari 1764 verwoestten de opstandelingen op hun beurt alle resterende gebouwen in de plaats, met uitzondering van de lutherse kerk en de predikantswoning.

Na aankomst in het verlaten kamp liet De Salve in het zuidelijke, oudste deel van het ‘geweese’ Nieuw-Amsterdam rondom een terrein tussen twee kreekjes een voorlopige versterking van in totaal zes onderling verbonden aarden bolwerken met palissaden aanleggen, die in afwachting van een nieuw te bouwen hoofdfort als standplaats van het garnizoen en de bestuurlijke instanties zou dienen.

Dit provisorische verdedigingswerk, dat algemeen ook weer als Fort Nassau werd aangeduid, is centraal afgebeeld (B) op deze grote en uitvoerig geannoteerde situatiekaart uit 1764 door de majoor François Samuel de Veije.

Onder de talrijke beschreven objecten zijn het voormalige Fort Nassau (A), ‘volkomen geruineert’, de gespaarde lutherse kerk (D) die als hospitaal werd ingericht en het predikantshuis (E) dat tot ‘Logement voor den Colonel’ diende, terwijl op de rivier drie van de schepen zijn getekend waarmee het korps werd aangevoerd.

Drie varianten van de kaart zijn beschikbaar: VEL1634A-C.

Het noorden is onder.

Schaalstok van 110 Roeden Rijnlands = [ca. 1 : 2.250].

Neem contact op met Nationaal Archief voor hergebruik en auteursrechten.

Bronnen en literatuur

Heijer, H. den, Grote Atlas van de West-Indische Compagnie = Comprehensive Atlas of the Dutch West India Company, II, de nieuwe WIC 1674-1791 = the new WIC 1674-1791 (2012)