beschrijving beschrijving

Tekening van Moordenaars Baai (Golden Bay), Nieuw-Zeeland

Afbeelding

Tekening van Moordenaars Baai (Golden Bay), Nieuw-Zeeland

Gilsemans, Isaac

Op 13 december 1842 zagen de Zeehaen en Heemskerck wat we nu kennen als het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland. Nadat ze enkele dagen langs de noordwestkust van het eiland zeilden, gingen ze voor anker in wat we nu kennen als de Golden Bay. Hier wilden de leiders van de expeditie aan land gaan om te zoeken naar vers voedsel en drinkwater. Een kleine bemanning die op verkenning gestuurd werden zagen boten en tekenen van leven aan de kust. De Maori die zij tegen waren gekomen riepen woorden die ze niet begrepen en bliezen op hun hoorns. De Nederlandse schepen antwoordden met hun eigen trompetten.

De volgende ochtend bleek hierdoor een dodelijk misverstand te zijn ontstaan. De hoorns waren een uitdaging gericht aan de Nederlands geweest. Het Nederlandse antwoord werd niet opgevat als een vriendelijke groet, maar als uitdaging om ten strijde te trekken tegen elkaar. In de ochtend kwam een boot met 13 Maori dichtbij de Zeehaen. De Nederlanders toonden hen linnen, spijkers en messen en gebaarden dat zij aan boord konden komen. De Maori boot keerde terug en kort hierop verschenen meer boten, elk gevuld met 17 man en nog een met 13 man. De Nederlanders, die nog steeds dachten vriendelijk te worden ontvangen, stuurden een kleine boot van de Zeehaen erop uit, die meteen werd aangevallen door de Maori. Vier bemanningsleden stierven hierbij, en drie wisten te ontkomen. De Nederlanders vuurden terug met hun musketten en kanonnen, lichtten de ankers en zeilden weg. Een kanonshot raakte een Maori, die hierdoor overboord sloeg. De Maori keerden terug naar de kust. De Nederlanders noemden deze plek de Moordenaars Baai vanwege deze gewelddadige ontmoeting.

Isaac Gilsemans, koopman aan boord van de Zeehaen, wordt algemeen gezien als de auteur van deze tekening van de Moordernaarsbaai en de ontmoeting met de Maori in Abel Tasman’s journaal. De gedetailleerde tekeningen tonen de betrokkenen en hun boten en hun kledingstijl. De letters staan voor het volgende: A: De Nederlandse schepen; B: De boten van de Maori die de Nederlandse schepen naderden; C: De kleine boot van de Zeehaen, die door de Maori werd aangevallen; D: De boten van de Maori, de bemanning en hun kledingstijl; E: De Nederlandse schepen die de Moordenaarsbaai verlaten; F: De tweede boot die door de Nederlands werd gezonden om de eerste, die aangevallen was, terug te halen.

Neem contact op met Nationaal Archief voor hergebruik en auteursrechten.

Bronnen en literatuur

Posthumus Meyjes, De Reizen van Abel Janszoon Tasman en Franchoys Jacobszoon Visscher, ter nadere ontdekking van het Zuidland (Australië) in 1642 - 1644. (1919)