beschrijving beschrijving

Aanval op Tiworo, 3 januari 1655

Afbeelding

Aanval op Tiworo, 3 januari 1655

SvH

Aanval op Tiworo, 3 januari 1655. De Grote Ambonse Oorlog (1651-1656) werd niet alleen rond Ambon uitgevochten, maar ook tot ver daarbuiten. In december 1654 deed Arnold de Vlamingh, aanvoerder van de VOC-troepen in die oorlog, Boeton (een bondgenoot van de VOC) aan op weg van Batavia naar Ambon. Vanuit daar liet de Vlamingh zijn vice-admiraal, Gerrit Roos, een aanval ondernemen op Tiworo, dat ten noordwesten daarvan lag op het eiland Muna. Dit gebied stond onder controle van Makassar en vormde een steunpunt voor Makassaarse vloten op weg van en naar de Ambonse eilanden. Het fort aldaar werd veroverd, ongeveer 200 bewoners van het gebied gedood, en meer dan 100 mensen gevangen genomen en als oorlogsbuit verdeeld onder de soldaten. Een poging om ook de Makassaarse vloot, die een paar dagen later door de Straat Tiworo richting de Ambonse eilanden voer, daar te vernietigen, mislukte echter.

De afbeelding toont hoe VOC-soldaten en hun bondgenoten met enkele kleine schepen de Straat Tiworo, en de rivier, opvaren, daarna opmarcheren naar het fort Tiworo, en het veroveren. Het dorp wordt in brand gestoken. Rechtsboven een gedichtje dat de overwinning prijst.

Legenda: 1: is ons kleen vaertuig, 2: onse gelande soldateska, 3: het fort Tybore datwe winnen, 4: de revier van Tybore, 5, desselfs negrij.

Onderdeel van een geïllustreerde manuscriptversie van Livinus Bor, Amboinse oorlogen, dat de gebeurtenissen van de Grote Ambonse Oorlog (1651-1656) beschrijft, en de daden van de VOC-opperbevelhebber in dit conflict, Arnold de Vlamingh van Oudshoorn, verdedigt en verheerlijkt.

Neem contact op met Koninklijke Bibliotheek Brussel voor hergebruik en auteursrechten.

Bronnen en literatuur

Bor, Livinus, Amboinse oorlogen, door Arnold de Vlaming van Oudshoorn als Superintendent, over d'Oosterse gewesten oorlogaftig ten eind gebracht (1663)

Rumphius, Georg Everard, Ambonsche Historie (1910)

Gaynor, Jennifer, Intertidal History in Island Southeast Asia: Submerged Genealogy and the Legacy of Coastal Capture

Gaynor, Jennifer, Tiworo in the Seascape of the Spice Wars

Gaynor, Jennifer, Southeast Asian Maritime Power, Seventeenth-Century Spice Wars, and Tiworo’s Neglected Fortifications