beschrijving beschrijving

Kaart van het westelijk deel van Suriname tussen de Surinamerivier en de Coppename

Afbeelding

Kaart van het westelijk deel van Suriname tussen de Surinamerivier en de Coppename

Bogman, Jacob / Anoniem / Anonymous

Titel Leupe: Kaart van de Kust van Guiana, tusschen de rivieren Coppename en Suriname.

Deze anonieme overzichtskaart van het deel van westelijk Suriname tussen de rivieren Suriname en Coppename is eerder thematisch dan topografisch van aard, al is het doel van de kaart niet zonder meer duidelijk. Aangegeven in het verre binnenland zijn onder meer een ‘Indiaansch Dorp Van Abram’ aan de bovenloop van de Coppename, de hernhuttersvestiging Saron (B, met legenda van gebouwen) met het bijbehorende indiaanse dorp (A) en de nabije militaire post aan de Saramacca, het Oranjepad en het ‘Joodsch Dorp’ (Joden Savanne) aan de Suriname. Meer naar de kant van Paramaribo vindt men ten westen van de Wanicakreek vier ‘Ontdekte Wegloopers Dorpen’, terwijl noordelijk van de stad de in 1756 geprojecteerde waterverbinding tussen de Surinamerivier en de Saramacca en de iets later ontworpen weg evenwijdig daaraan zijn ingetekend. Rechtsonder wordt vermeld dat de genoteerde peildiepten zijn verzameld door ‘’S Lands Uytlegger [gecommandeerd door Jacob] Bogman’. Deze laatste, een Zweed die in dienst van de Sociëteit enige tijd kapitein was op het genoemde patrouillevaartuig (‘uytlegger’), nam in 1761-1762 deel aan meerdere expedities tegen de Marrons ten zuidwesten van Paramaribo en ontdekte daarbij de vier dorpen die hier zijn aangeduid. De post Saron (zie ook VEL1686) werd in 1757 gesticht door hernhutter zendelingen van de vestiging Pilgerhut in Berbice, maar begin 1761 ging de nederzetting in vlammen op bij een aanval door Marrons. Enkele maanden later werd het dorp iets verder stroomopwaarts herbouwd, in de nabijheid van de militaire post die het gouvernement hier in hetzelfde jaar oprichtte. Gecombineerd leiden al deze aanwijzingen tot een datering van de kaart op omstreeks 1762, al is het dan niet goed te verklaren waarom de redoutes Purmerend en Leiden aan de monding van de Surinamerivier, respectievelijk uit 1748 en 1755, daarop ontbreken. Een tweede, vrijwel identieke versie van deze kaart bevindt zich in de kaartenverzameling van het Maritiem Museum Rotterdam, onder nummer K200.

Het noorden is onder.

Schaalstokken van 1000 Ketting Rhijnlandsch / 2 Duijtsche Mylen van 15 in Een Graad ieder à 357½ Ketting Rhynlandsch = [ca. 1 : 255.000].

Neem contact op met Nationaal Archief voor hergebruik en auteursrechten.

Bronnen en literatuur

Heijer, H. den, Grote Atlas van de West-Indische Compagnie = Comprehensive Atlas of the Dutch West India Company, II, de nieuwe WIC 1674-1791 = the new WIC 1674-1791 (2012)