Fort

Plered, muren van

Sultan Amangkurat I (1646-1677) liet kraton Pleret bouwen omdat hij niet in de kraton van zijn overleden vader Sultan Agung (1613-1646) wilde blijven wonen. Hij verhuisde in 1647 naar kraton Purarya (Pleret). De bouw van de verdedigingsmuur om de kraton was in twee maanden voltooid. De muur was opgetrokken uit baksteen met natuursteen Het ommuurde terrein was ongeveer 640 x 540 groot. De exacte lengte van de muur is niet bekend, maar was circa 2360 m lang. De muur was vijf tot zes meter hoog en 1,5 meter dik. Twee poorten gaven toegang tot het ommuurde gebied.

In 1674 kwam prins Trunayaya in opstand tegen sunan Amangkurat I van Mataram. Pleret werd ingenomen en geplunderd. De sultan was gedwongen om zijn kraton te ontvluchten. Zijn jongste zoon, prins Puger, heroverde Pleret. Hij kroonde zichzelf tot koning van Mataram. Hij kwam doordoor in conflict met zijn oudere broer Anom (sunan Amangkurat II), in Kartasura. De laatste riep de hulp van de VOC in om zijn broer te verslaan. Dat gebeurde en sindsdien was Kartasura de hoofdstad van het koninkrijk Mataram. De kraton in Pleret werd verlaten.

Tijdens de Java oorlog (1825-1830) stonden de ringmuur van kraton Pleret nog overeind. Volgelingen van prins Dipponegoro bezetten in 1826 de kraton, maar werden verdreven toen het Nederlands Indische leger de muur bestormde. De ringmuur werd op het einde van de negentiende eeuw gesloopt en de stenen gebruikt voor de bouw van de lokale suikerfabriek. Er zijn tegenwoordig geen bovengrondse resten van de muur meer zichtbaar. Bij archeologisch onderzoek zijn sinds 1978 grote delen van de muur bloot gelegd.

Afbeeldingen

Bronnen en literatuur

Pusat Dokumentasi Arsitektur, Inventory and identification of forts in Indonesia (2010)

Adrisijanti, Inajati, Arkeologi Perkotaan Mataram Islam